Vaststellingsovereenkomst ontvangen: Wel of niet ondertekenen?
Je hebt een envelop geopend of een e-mail gekregen en daar staat het: een vaststellingsovereenkomst. Je hart slaat misschien een slag over en je hoofd zit vol vragen. Wat betekent dit nu echt? Moet je dit zomaar ondertekenen? Dit document, ook wel een beëindigingsovereenkomst of VSO genoemd, is een voorstel van je werkgever om je arbeidsovereenkomst met wederzijds goedvinden te beëindigen. Het is een cruciaal moment in je carrière. Een verkeerde beslissing kan je je recht op WW kosten of je een flinke ontslagvergoeding door de neus boren.
Geen paniek. Dit artikel is jouw gids in deze onzekere tijd. We loodsen je stap voor stap door het hele proces. We leggen in begrijpelijke taal uit wat er in zo’n vaststellingsovereenkomst staat, waar je op moet letten, en hoe je ervoor zorgt dat je krijgt waar je recht op hebt. Na het lezen van dit artikel weet jij precies wat je moet doen als je een vaststellingsovereenkomst ontvangen hebt en of je deze wel of niet moet tekenen.
Spring direct naar:
- Wat is een vaststellingsovereenkomst precies?
- De directe gevolgen van wel of niet ondertekenen
- Recht op WW met een vaststellingsovereenkomst
- De transitievergoeding of een hogere ontslagvergoeding
- Waarom je een VSO altijd moet laten controleren
- Succesvol in gesprek gaan en onderhandelen
- Een vaststellingsovereenkomst tekenen tijdens ziekte
- De 7 belangrijkste controlepunten in de VSO
- Jouw rechten na het ondertekenen
- Waarom juridisch advies cruciaal is
Wat is een vaststellingsovereenkomst precies en waarom krijg je die?
Een vaststellingsovereenkomst (vaak afgekort tot VSO) is een contract waarin jij en je werkgever samen afspreken om uit elkaar te gaan. Het wordt ook wel een beëindigingsovereenkomst genoemd. In plaats van een ontslagprocedure via het UWV of de kantonrechter, kiezen jullie voor een afscheid met wederzijds goedvinden. Dit is voor je werkgever vaak sneller, makkelijker en goedkoper. Jij hebt hierdoor een sterke onderhandelingspositie.
Waarom wil je werkgever dit? De redenen kunnen uiteenlopen. Misschien is er een reorganisatie op komst en vervalt jouw functie. Het kan ook zijn dat er een conflict is, een zogeheten verstoorde arbeidsverhouding, en jullie niet meer samen door één deur kunnen. Soms is de reden simpelweg dat je werkgever vindt dat je niet meer goed functioneert. Wat de ontslagreden ook is, met een vaststellingsovereenkomst probeert je werkgever de onzekerheid van een ontslagprocedure te vermijden. Voor jou is dit het startschot van een belangrijk proces: zorgen dat de voorwaarden van dit ontslag eerlijk zijn.
Wel of niet ondertekenen: wat zijn de directe gevolgen?
De vraag ‘vaststellingsovereenkomst wel of niet ondertekenen?’ is de belangrijkste die je jezelf moet stellen. Als je tekent, ga je akkoord met de beëindiging van je baan onder de voorwaarden die in het document staan. Je kunt hier later niet meer op terugkomen, op een korte bedenktijd na. Als je niet tekent, blijft je arbeidsovereenkomst gewoon bestaan. Je werkgever moet dan een officiële ontslagprocedure starten bij het UWV (bijvoorbeeld bij bedrijfseconomische redenen) of een verzoek indienen bij de kantonrechter om de arbeidsovereenkomst te ontbinden (bijvoorbeeld bij een conflict).
Zolang u de vaststellingsovereenkomst niet ondertekent, behoud je je baan en volledige ontslagbescherming. Dit geeft je tijd en ruimte om te onderhandelen over betere voorwaarden. Denk nooit dat het voorstel van je werkgever een laatste aanbod is. Het is bijna altijd een startpunt. Door niet direct akkoord te gaan, laat je zien dat je je rechten kent. Het tekenen van een vaststellingsovereenkomst is een definitieve stap, dus neem die pas als je 100% zeker weet dat de deal goed is.
Heb je met een vaststellingsovereenkomst recht op WW?
Ja, in de meeste gevallen heb je na het sluiten van een vaststellingsovereenkomst recht op een WW-uitkering. Maar dit is geen automatisme! De vaststellingsovereenkomst moet wel ‘WW-veilig’ zijn opgesteld. Dit is een van de meest kritische punten om te controleren. Het UWV stelt een paar harde eisen. Zo moet het initiatief voor het ontslag bij de werkgever liggen, en mag jou geen ernstige verwijtbaarheid worden toegeschreven (zoals bij een ontslag op staande voet).
Een ander cruciaal punt is de opzegtermijn. Houdt uw werkgever zich aan de juiste, wettelijke opzegtermijn in de vaststellingsovereenkomst? Zo niet, dan kan het UWV je WW-uitkering pas later toekennen. Je zit dan een periode zonder inkomen. In de vaststellingsovereenkomst moet de formele einddatum dus correct zijn vastgelegd. Laat dit altijd checken door een specialist. Een kleine fout kan je hier duizenden euro’s kosten en je recht op WW in gevaar brengen.
Hoe zit het met de transitievergoeding of een hogere ontslagvergoeding?
Wanneer je werkgever je wil ontslaan, heb je in principe recht op een transitievergoeding. Dit is een wettelijke vergoeding die bedoeld is om de overstap naar een andere baan makkelijker te maken. In een vaststellingsovereenkomst is de werkgever niet wettelijk verplicht om precies dit bedrag aan te bieden, maar het is wel het absolute minimum waar je op moet rekenen. Een voorstel zonder vergoeding of met een te lage vergoeding is bijna altijd een slecht teken.
Sterker nog, omdat je werkgever via een vaststellingsovereenkomst een gang naar de rechter vermijdt, bespaart hij of zij tijd, geld en risico’s. Dat is wat waard! Daarom is er vaak ruimte om te onderhandelen over een hogere ontslagvergoeding dan alleen de wettelijke transitievergoeding. De hoogte van de ontslagvergoeding is een van de belangrijkste onderhandelingspunten. Een goede jurist kan je helpen de situatie in te schatten en een realistisch tegenbod te doen. Je kunt bijvoorbeeld ook denken aan een outplacementbudget om je te helpen bij het vinden van nieuw werk.
Waarom moet je de aangeboden vaststellingsovereenkomst altijd laten controleren?
Een vaststellingsovereenkomst is een juridisch document, opgesteld door of voor je werkgever. De kans is groot dat de inhoud vooral in het voordeel van je werkgever is. Zelfs als de relatie goed is en je werkgever het beste met je voor lijkt te hebben, is het naïef om te denken dat het voorstel perfect is. Je moet de vaststellingsovereenkomst controleren of, beter nog, laten controleren door een expert.
Onze juristen zien dagelijks vaststellingsovereenkomsten en weten precies waar de valkuilen zitten. Denk aan een onjuiste opzegtermijn, een te lage ontslagvergoeding, onduidelijke afspraken over vakantiedagen, of een concurrentiebeding dat je onnodig beperkt in je zoektocht naar een nieuwe baan. Een gratis controle door een specialist kan je al enorm helpen. Vaak dekt de werkgever bovendien de juridische kosten voor het inwinnen van advies. Je werkgever heeft er namelijk ook baat bij dat de vaststellingsovereenkomst goed en definitief wordt afgewikkeld.
Hoe kun je succesvol in gesprek gaan en onderhandelen?
Zodra je de vaststellingsovereenkomst hebt laten controleren en weet wat je wilt veranderen, is het tijd om het gesprek aan te gaan. Ga in gesprek met je werkgever en vraag om aanpassingen. Onthoud: je staat sterker dan je denkt. Zolang je niets tekent, moet je werkgever naar het UWV of de rechter, wat onzeker en duur is. Gebruik die kennis. Wees beleefd maar vastberaden.
Bereid je goed voor. Maak een lijst met punten die je wilt aanpassen: de einddatum, de hoogte van de ontslagvergoeding, een vrijstelling van werk tot de einddatum, het laten vervallen van een concurrentie- of relatiebeding, en de vergoeding van juridische kosten. Vaak is het slim om een jurist de onderhandelingen voor je te laten voeren. Zij zijn hierin ervaren, houden het hoofd koel en weten precies welke argumenten ze moeten gebruiken. Dit vergroot de kans op een succesvolle uitkomst aanzienlijk en haalt de druk bij jou weg.
Een vaststellingsovereenkomst tekenen tijdens ziekte: mag dat?
Dit is een heel belangrijk en riskant punt. In principe geldt er een opzegverbod tijdens ziekte. Je werkgever kan je niet zomaar ontslaan als je ziek bent. Het tekenen van een vaststellingsovereenkomst tijdens ziekte is echter niet verboden, maar het is vaak een heel slecht idee. Als je een vaststellingsovereenkomst tekent terwijl je ziek bent en je meldt je daarna ziek bij het UWV, dan zullen zij waarschijnlijk oordelen dat je je recht op een uitkering (in dit geval een ziektewetuitkering) hebt verspeeld.
Het UWV zal redeneren dat je, door te tekenen, hebt meegewerkt aan je eigen ontslag op een moment dat je niet beschikbaar was voor werk. Hierdoor heb je misschien geen recht op een uitkering. De enige uitzondering is als je volledig hersteld bent op de afgesproken einddatum en je je dan pas werkloos meldt. Dit is een extreem riskant gebied. Ons advies is dan ook: teken nooit een vaststellingsovereenkomst als je ziek bent, zonder eerst gedegen juridisch advies in te winnen.
Wat zijn dé 7 belangrijkste punten om te controleren in de VSO?
Voordat je ook maar overweegt je handtekening te zetten, pak je een pen en loop je de vaststellingsovereenkomst na op deze 7 punten. Dit is je checklist voor een veilige deal.
- De reden van beëindiging: Staat er duidelijk dat het initiatief bij de werkgever ligt en dat jou geen verwijt treft? Dit is essentieel voor je recht op WW.
- De einddatum: Wordt de juiste, wettelijke opzegtermijn gehanteerd? Een te vroege einddatum kan je WW-uitkering in gevaar brengen.
- De ontslagvergoeding: Krijg je minimaal de transitievergoeding? Is er ruimte om te onderhandelen over een hogere vergoeding?
- Vrijstelling van werk: Ben je vrijgesteld van werk met behoud van salaris tot de einddatum? Dit geeft je de rust en ruimte om een nieuwe baan te zoeken. Controleer of de vrijstelling van werk expliciet is opgenomen.
- Uitbetaling van vakantiedagen: Worden je openstaande vakantiedagen en vakantiegeld correct uitbetaald bij de eindafrekening?
- Concurrentie- en relatiebeding: Is een eventueel concurrentie- of relatiebeding komen te vervallen? Dit is cruciaal voor je vrijheid op de arbeidsmarkt.
- Finale kwijting: Staat er een ‘finale kwijting‘ clausule in? Dit betekent dat jij en je werkgever na het ondertekenen niets meer van elkaar kunnen eisen, behalve wat in de vaststellingsovereenkomst zelf staat.
Ondertekend en nu? Jouw rechten na het tekenen van een vaststellingsovereenkomst
Stel, je hebt na lang onderhandelen en een grondige controle de vaststellingsovereenkomst ondertekend. Gefeliciteerd, je hebt duidelijkheid. Maar wat als je de volgende dag wakker wordt met twijfels? Geen zorgen, de wetgever heeft je een vangnet gegeven. Na het ondertekenen van de vaststellingsovereenkomst heb je een wettelijke bedenktijd van twee weken.
Binnen deze 2 weken bedenktijd kun je, zonder opgaaf van reden, schriftelijk laten weten dat je de overeenkomst wilt ontbinden. De vaststellingsovereenkomst is dan van de baan en je arbeidsovereenkomst herleeft alsof er niets is gebeurd. Je werkgever moet deze bedenktijd in de vaststellingsovereenkomst vermelden. Doet hij dat niet, dan wordt de bedenktijd zelfs verlengd naar drie weken. Dit recht geeft je een laatste moment van bezinning, maar het is natuurlijk beter om zeker van je zaak te zijn voordat je besluit te ondertekenen.
Waarom je voor juridisch advies bij onze juristen moet zijn
Je staat voor een belangrijke beslissing. Een vaststellingsovereenkomst wel of niet tekenen heeft grote gevolgen. Je hoeft deze beslissing niet alleen te nemen. Het advies vragen aan een expert is geen luxe, maar een noodzaak. Waar het Juridisch Loket je algemene informatie kan geven, bieden onze juristen gespecialiseerde, persoonlijke hulp die is toegespitst op jouw unieke situatie.
Wij bieden een gratis controle van je vaststellingsovereenkomst aan. Daarbij kijken we niet alleen of het juridisch klopt, maar vooral waar jouw kansen liggen. We beoordelen de ontslagvergoeding, de einddatum, en alle kleine lettertjes die grote gevolgen kunnen hebben. In veel gevallen kunnen we de onderhandelingen van je overnemen en een veel betere deal voor je sluiten dan het oorspronkelijke ontslagvoorstel. De kosten hiervoor worden vaak volledig door de werkgever vergoed. Je investeert dus niets, maar je krijgt er wel zekerheid, rust en vaak een veel beter resultaat voor terug. Wacht niet tot het te laat is; laat ons je helpen om dit hoofdstuk op de best mogelijke manier af te sluiten. Onderteken de vaststellingsovereenkomst pas als jij én wij weten dat het een goede deal is.
Belangrijkste punten om te onthouden:
- Teken nooit direct: Een vaststellingsovereenkomst is een voorstel, geen bevel. Neem de tijd om alles goed te overwegen.
- Controleer je recht op WW: Zorg dat de overeenkomst ‘WW-proof’ is. De juiste reden en de correcte opzegtermijn zijn hierin cruciaal.
- Onderhandel altijd: Het eerste aanbod is zelden het beste aanbod. Er is bijna altijd ruimte voor een hogere ontslagvergoeding of betere voorwaarden.
- Pas op bij ziekte: Het tekenen van een vaststellingsovereenkomst tijdens ziekte is extreem riskant en kan je je recht op een uitkering kosten.
- Gebruik je bedenktijd: Mocht je na het tekenen toch spijt hebben, dan heb je binnen 2 weken het recht om de overeenkomst zonder reden ongedaan te maken.
- Vraag altijd juridisch advies: Laat je vaststellingsovereenkomst door een specialist controleren. Het is de beste investering die je op dit moment kunt doen, en de kosten worden vaak door de werkgever betaald.