Vaststellingsovereenkomst en UWV: Hoe zit het met je WW-uitkering?

Heeft je werkgever je een vaststellingsovereenkomst (ook wel VSO of beëindigingsovereenkomst genoemd) voorgelegd om je ontslag te regelen? Dan is een van de belangrijkste vragen: wat betekent dit voor mijn eventuele WW-uitkering? Krijg ik wel een uitkering als ik hiermee instem? De relatie tussen een vaststellingsovereenkomst en het UWV (de instantie die de WW-uitkering toekent) is heel belangrijk. Het UWV beoordeelt namelijk of je na ontslag via een VSO in aanmerking komt voor een uitkering. Dit artikel legt uit aan welke voorwaarden de vaststellings­overeenkomst moet voldoen volgens het UWV, waar je op moet letten om je recht op WW veilig te stellen, en waarom juridische hulp hierbij verstandig is. Lees verder, want een goed begrip van de vaststellingsovereenkomst UWV-check is essentieel voor je financiële zekerheid na ontslag.

Wat is een vaststellingsovereenkomst (VSO)?

Laten we beginnen bij de basis. Een vaststellingsovereenkomst (VSO) of beëindigingsovereenkomst is een schriftelijk contract tussen werkgever en werknemer. Hierin spreken jullie samen af om de arbeidsovereenkomst te beëindigen. Dit heet ontslag met wederzijds goedvinden. Het is een alternatief voor een formele ontslagprocedure via het UWV of de kantonrechter.

In de vaststellingsovereenkomst staan alle afspraken over het ontslag, zoals de einddatum, de hoogte van de ontslagvergoeding (vaak de transitievergoeding), vrijstelling van werk, en andere voorwaarden. Omdat beide partijen moeten instemmen, is de inhoud van de vaststellingsovereenkomst vaak onderhandelbaar. Het is een veelgebruikte manier om een ontslag te regelen.

Wat is de rol van het UWV bij een vaststellingsovereenkomst?

Het is een misverstand te denken dat het UWV een vaststellingsovereenkomst goed- of afkeurt voordat je tekent. Dat is niet het geval. De vaststellingsovereenkomst is een overeenkomst tussen u en uw werkgever. Het UWV komt pas in beeld op het moment dat jij na het ontslag een WW-uitkering gaat aanvragen.

Bij de aanvraag van de WW-uitkering zal het UWV de vaststellingsovereenkomst wél beoordelen. Het UWV toetst dan of de manier waarop het ontslag tot stand is gekomen en de afspraken die zijn gemaakt, voldoen aan de eisen die het UWV stelt om in aanmerking te komen voor een WW-uitkering. Het UWV wil namelijk zeker weten dat je niet door je eigen schuld werkloos bent geworden. De vaststellingsovereenkomst is dus het bewijsstuk voor het UWV bij de WW-aanvraag.

Aan welke eisen stelt het UWV een VSO voor WW-recht?

Om ervoor te zorgen dat je na ontslag via een vaststellingsovereenkomst recht op een WW-uitkering hebt, moet de overeenkomst voldoen aan een aantal specifieke voorwaarden. Het UWV let hier streng op. Dit zijn de belangrijkste eisen:

1. Initiatief bij werkgever: Uit de vaststellingsovereenkomst moet duidelijk blijken dat het initiatief voor het ontslag bij de werkgever ligt. Er moet staan dat de werkgever de arbeidsovereenkomst wil beëindigen.
2. Geen verwijtbaarheid werknemer: Er mag geen sprake zijn van een dringende reden (zoals bij ontslag op staande voet) en er mag niet staan dat jou als werknemer een (ernstig) verwijt treft voor het ontslag. De ontslagreden die genoemd wordt, moet neutraal zijn (bijvoorbeeld verschil van inzicht, bedrijfseconomische redenen).
3. Correcte opzegtermijn: De afgesproken einddatum in de vaststellingsovereenkomst moet rekening houden met de (fictieve) opzegtermijn die voor de werkgever geldt.

Als jouw vaststellingsovereenkomst aan deze drie voorwaarden voldoet, kom je normaal gesproken in aanmerking voor een WW-uitkering (mits je ook aan de overige WW-eisen voldoet, zoals voldoende arbeidsverleden).

Waarom is de opzegtermijn zo belangrijk voor het UWV en WW?

Het punt van de opzegtermijn in de vaststellingsovereenkomst verdient extra aandacht, omdat dit vaak fout gaat en grote gevolgen heeft voor je WW-uitkering. Het UWV hanteert namelijk de regel dat je pas recht op WW hebt ná afloop van de opzegtermijn die voor jouw werkgever zou gelden bij een normale opzegging.

De wettelijke opzegtermijn hangt af van de duur van je dienstverband (1 tot 4 maanden). Het UWV gaat ervan uit dat je tijdens de opzegtermijn nog loon had kunnen ontvangen. Als de einddatum in de vaststellingsovereenkomst eerder ligt dan het einde van deze fictieve opzegtermijn, dan krijg je pas WW uitkering vanaf het moment dat de opzegtermijn wél voorbij zou zijn. Je hebt dan een periode zonder inkomen: het ‘inkomensgat’.

Het is dus heel belangrijk dat de einddatum die in de vaststellingsovereenkomst staat correct is vastgesteld, rekening houdend met de voor de werkgever geldende opzegtermijn. De opzegtermijn gaat dus pas lopen vanaf het moment dat de VSO definitief is (na de bedenktermijn).

Wat als de VSO niet aan de UWV-eisen voldoet?

Als de vaststellingsovereenkomst niet goed is opgesteld en niet voldoet aan de eisen die het UWV stelt, loop je serieuze risico’s met betrekking tot je WW-uitkering:

• Weigering WW-uitkering: Als bijvoorbeeld blijkt dat jij het initiatief hebt genomen voor het ontslag, of als er een dringende reden of verwijtbaarheid aan jouw kant wordt genoemd, kan het UWV oordelen dat je door je eigen schuld werkloos bent geworden. Je recht op een WW-uitkering kan dan (permanent of tijdelijk) worden geweigerd.
• Latere ingangsdatum WW-uitkering: Als de opzegtermijn niet correct is gehanteerd in de einddatum, zal de uitkering pas later ingaan, waardoor je een periode zonder inkomen hebt (het WW-gat).

Het is dus van heel groot belang dat elke vaststellingsovereenkomst zorgvuldig wordt opgesteld en gecontroleerd op deze punten. Een foutje kan je letterlijk geld kosten.

Heeft de ontslagvergoeding (transitievergoeding) invloed op de WW-uitkering?

Een vraag die vaak gesteld wordt, is of de ontslagvergoeding die je meekrijgt bij ontslag via een vaststellingsovereenkomst, invloed heeft op je WW-uitkering. Krijg je minder uitkering als je een hoge transitievergoeding ontvangt?

Het antwoord is nee. De ontslagvergoeding (of transitievergoeding, of beëindigingsvergoeding) staat los van je recht op een WW-uitkering en de hoogte daarvan. Het UWV kort je uitkering niet vanwege de ontvangen ontslagvergoeding. Je mag deze dus volledig houden.

De ontslagvergoeding kan wel nuttig zijn om de periode te overbruggen totdat je WW-uitkering ingaat (dus tijdens de opzegtermijn) of om een eventueel inkomensgat op te vangen als de opzegtermijn in de VSO niet correct was. Zorg er wel voor dat de afspraken over de (tijdige) uitbetaling van de ontslagvergoeding duidelijk in de vaststellingsovereenkomst staan.

Kan ik onderhandelen over de VSO om aan de UWV-eisen te voldoen?

Ja, zeker. Een vaststellingsovereenkomst is een ontslagvoorstel van je werkgever, en de inhoud is onderhandelbaar. Als je merkt dat de concept-VSO niet voldoet aan de eisen die het UWV stelt voor WW-behoud, dan moet je hierover het gesprek aangaan met je werkgever.

Je kunt onderhandelen over aanpassingen, zoals:

• Het expliciet vermelden dat het initiatief bij de werkgever ligt.
• Het formuleren van een neutrale ontslagreden.
• Het aanpassen van de einddatum zodat deze correct rekening houdt met de fictieve opzegtermijn.

Een redelijke werkgever zal hier vaak aan meewerken, omdat hij er ook belang bij heeft dat het ontslag netjes wordt afgehandeld en jij geen problemen krijgt met je WW-aanvraag. Gebruik de onderhandeling om te zorgen dat de vaststellingsovereenkomst UWV-proof wordt. Vraag hierbij eventueel juridische hulp.

Moet ik de vaststellingsovereenkomst naar het UWV sturen?

Je hoeft de vaststellingsovereenkomst niet vooraf ter goedkeuring naar het UWV te sturen. Zoals gezegd, het UWV speelt pas een rol als je daadwerkelijk een WW-uitkering gaat aanvragen.

Op het moment dat je werkloos wordt (dus na de einddatum in de VSO) en je een WW-uitkering aanvraagt bij het UWV, zal het UWV vragen om de vaststellingsovereenkomst of beëindigingsovereenkomst. Dit document is nodig voor de beoordeling van je aanvraag. Het UWV gebruikt de VSO dan om te toetsen of je aan de voorwaarden voldoet om in aanmerking te komen voor een uitkering.

Zorg er dus voor dat je een getekend exemplaar van de vaststellingsovereenkomst bewaart voor je WW-aanvraag. De ondertekening van de VSO moet hebben plaatsgevonden voordat je de WW-uitkering aanvraagt.

Wanneer is juridische hulp onmisbaar bij een vaststellingsovereenkomst (en de UWV-check)?

Gezien de potentiële financiële gevolgen als een vaststellingsovereenkomst niet voldoet aan de UWV-eisen, is het sterk aan te raden om altijd juridische hulp in te schakelen voordat je tekent. Een jurist of advocaat gespecialiseerd in arbeidsrecht en ontslag:

• Controleert de VSO grondig: Wordt aan alle voorwaarden voor WW-behoud voldaan? Is de opzegtermijn correct? Is de reden neutraal? Ligt het initiatief bij de werkgever?
• Beoordeelt de ontslagvergoeding: Is de aangeboden transitievergoeding of ontslagvergoeding redelijk? Wat is de hoogte van je transitievergoeding waar je mogelijk recht op hebt?
• Voert onderhandelingen: Kan namens jou de onderhandelingen voeren met de werkgever om de voorwaarden te verbeteren en de VSO WW-proof te maken.
• Voorkomt risico’s: Helpt je om valkuilen te vermijden en te voorkomen dat je door eigen schuld je recht op uitkering verspeelt.
• Geeft zekerheid: Zorgt ervoor dat je met een gerust hart kunt ondertekenen, wetende dat je juridisch goed zit.

Veel werkgevers bieden een budget voor juridische kosten bij een VSO. Ontslagjuristen bieden vaak ook een gratis check aan (eerste advies is vaak gratis). Maak gebruik van deze mogelijkheid om de vaststellingsovereenkomst te laten controleren door een jurist. Je kunt ook informatie inwinnen bij het Juridisch Loket.

Samenvatting: Belangrijkste Punten Vaststellingsovereenkomst en UWV/WW

Wil je zeker zijn van je recht op een WW-uitkering na ontslag via een vaststellingsovereenkomst? Onthoud dan deze kernpunten over de relatie vaststellingsovereenkomst UWV:

• WW mogelijk: Ja, ontslag met wederzijds goedvinden via een VSO sluit WW niet uit, maar de VSO moet aan UWV-eisen voldoen.
• UWV-toets: Het UWV controleert de VSO bij de WW-aanvraag op 3 hoofdpunten:
  1. Initiatief werkgever: Moet duidelijk blijken uit de VSO.
  2. Neutrale reden: Geen dringende reden of (ernstige) verwijtbaarheid werknemer.
  3. Correcte opzegtermijn: De einddatum moet rekening houden met de (fictieve) opzegtermijn van de werkgever.
• Opzegtermijn cruciaal: Een te vroege einddatum leidt tot een WW-gat (geen uitkering tijdens de opzegtermijn). Het UWV betaalt pas na de correcte opzegtermijn.
• Gevolgen bij fouten: Risico op weigering of latere ingang van de WW-uitkering.
• Transitievergoeding: De ontslagvergoeding staat los van de WW-uitkering.
• Onderhandelbaar: Je kunt onderhandelen over de inhoud van de VSO om deze WW-proof te maken.
• Juridische hulp: Laat elke vaststellingsovereenkomst altijd juridisch controleren voordat je tekent om je recht op WW veilig te stellen.

Een vaststellingsovereenkomst is een bindend document. Zorg ervoor dat deze correct is opgesteld om problemen met het UWV en je WW-uitkering te voorkomen. Neem contact op met ons voor deskundig juridisch advies en controle van jouw vaststellingsovereenkomst.